ارائه کننده: امیرحسین عباسی سی بنی
استاد راهنما: دکتر اکبر نجفی
استاد مشاور: دکتر احمد سلگی
استاد ناظر داخلی: دکتر یحیی کوچ
استاد ناظر خارجی: دکتر مهرداد نیکوی
نماینده تحصیلات تکمیلی: دکتر سیدجلیل علوی
تاریخ: 1402/11/14
ساعت: 10
مکان: ساختمان آموزش کلاس شماره (5) 

چکیده:
دامداری سنتی در جنگل های هیرکانی و تاثیر آن بر این بوم سازگان منحصر به فرد از جمله چالش‌های مدیریتی در حوزه منابع طبیعی کشور محسوب می‌شود. حضور بیش از حد دام در جنگل از یک سو منجر به از بین رفتن پوششی گیاهی کف و نیز تجدید حیات جنگل می گردد و از سوی دیگر احتمالا با فشرده سازی خاک و کاهش خلل و فرج خاک بر تمامی فرایندهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک تاثیرگذار خواهد بود. در واقع حضور دام در جنگل یکی از مهمترین عوامل تخریب جنگل بوده که موجودیت و نیز آینده جنگل را با خطر جدی مواجه می­ سازد. این پژوهش با هدف ارزیابی تخریب خاک سطحی در نتیجه چرای دام در جنگل های هیرکانی در محدوده 2 گاوسرا از گاوسراهای شهرستان عباس آباد واقع در حوزه آبخیز 36  طرح جنگلداری سری های 3و4 کوهسر(نشتارود) و یک گاوسرا در جنگل آموزشی پژوهشی دانشکده انجام شد. بدین منظور در عرصه مورد مطالعه سطحی از پارسل به وسعت تقریبی 16 هکتار (400 × 400 متر) با مرکزیت گاوسرا جهت انجام تحقیق انتخاب شد. سپس در جهت های اصلی و فرعی جغرافیایی اقدام به پیاده کردن ترانسکت ­های نمونه برداری شد. بر روی هر ترانسکت در فواصل یک متر از یکدیگر اقدام به ارزیابی بصری تخریب خاک شد. بدین منظور در هر نقطه دایره­ای به شعاع 30 سانتی­متر تعیین شده و سپس بر اساس کلاسه­ های تخریب خاک اقدام به کلاسه بندی تخریب در هر نقطه شد. در نهایت پس از ارزیابی تمامی نقاط درصد سطوحی از جنگل که دچار تخریب کم، متوسط و شدید شده ­اند مشخص شد. نتایج نشان داد که حضور دام باعث کوبیدگی خاک می شود و این تخریب از مرکز دامسرا به سمت بیرون تخریب کمتری رادارد. همچنین نقشه میزان تخریب برای هر کدام از دامسرا ها تهیه شده است. نتایج نشان داد که میزان و شدت تخریب در دو دامسرا 2 و 3 از دامسرا 1 بیشتر بود، تخریب شدید در دامسرا 1، 9/42 درصد، دامسرا 2، 7/61 درصد و در دامسرا 3، 1/60 درصد بوده و در مجموع میزان تخریب ابتدا با تعداد دام رابطه مستقیمی داشت زیرا تعداد دام در این دو دامسرا تقریبا دو برابر دامسرا 1 بوده است و در مرتبه بعدی شیب نیز به عنوان عامل دوم در میزان تخریب دو دامسرا مذکور معرفی شد. از نتایج این مطالعه می­ توان نتیجه گرفت که حضور دام به همراه وضعیت توپوگرافی خصوصا شیب را بر تخریب سطحی خاک جنگل قابل توجه هست، لذا کاهش تعداد دام­ها در عرصه، کاهش مدت زمان حضور آنها در عرصه­ های جنگلی بویژه در زمان­هایی از سال که خاک به شدت حساس به تخریب می­ باشد و نهایتا خروج کامل دام از عرصه­ های جنگلی امری ضروری و اجتناب ناپذیر می­ باشد.